Op je handen zitten
Ken jij de 6 pedagogische principes van Kober? Die zijn bepalend voor de manier waarop we kinderen begeleiden en helpen groeien en leren. Hoe we ze op de groep gebruiken en wat jij er thuis mee kunt? Dat lees je in deze blogserie. Dit keer is pedagogisch coach Marieke de Wilde aan het woord over zelfvertrouwen en zelfstandigheid.
Huh? Echte glazen op tafel? Peuters die zelf water inschenken? En met een snoetenpoetser hun eigen mond afvegen? Ik stond ervan te kijken toen ik net bij Kober kwam werken. Tot ik kennismaakte met het gedachtegoed van de organisatie. En snapte dat het allemaal te maken heeft met het pedagogische principe ‘Zelfvertrouwen en zelfstandigheid’. Het idee is dat kinderen zich het best ontwikkelen als we ze niet alles uit handen nemen, maar ze de kans geven zelf na te denken, verantwoordelijkheid te nemen en elkaar op weg te helpen. Goed voor hun zelfbeeld. Lukt iets nog nét niet? Dan geven we ze de ruimte het te proberen, met een beetje hulp van ons.
Het mooie is dat het ‘m in de kleine dingen zit. Denk aan de fles voorzichtig loslaten bij het voeden, als je ziet dat een baby z’n handjes op de fles legt. Of kinderen uitdagen zelf hun jas, laarzen en wanten aan te doen als we naar buiten gaan. ‘Wie kan het voordoen?’, ‘We beginnen met deze voet’, ‘Hé, jou lukt het, kun jij misschien een ander helpen?’ Het duurt misschien wat langer (al is zestien kinderen aankleden ook tijdrovend!). Maar het is de kunst zo’n proces niet als oponthoud te zien, maar als een speel- en leermoment.
Wat dat van ons vraagt als ouders – of als pedagogisch medewerker of pedagogisch coach? Dat we kijken wat een kind wil, kan, of waar het aan toe is. Dat we niet meteen in de zorgmodus schieten, maar pas inspringen wanneer nodig. En weer een stap achteruit zetten als we zien dat een kind iets prima zelf kan. Zo kun je oudere kinderen op de bso heel goed verantwoordelijk maken van de invulling van het middagprogramma. Stel, ze willen groentemuffins bakken. Hoe pak je dat aan? Wat heb je aan ingrediënten nodig? Hoe verdeel je de taken? Hoe krijg je iedereen op tijd aan tafel? Welke taal gebruik je dan? Terwijl ze oefenen met plannen, organiseren en communiceren, winnen ze enorm aan zelfstandigheid en zelfvertrouwen. Ik zeg: twee vliegen in één klap!”
Verder geloof ik erg in het vieren en delen van successen. ‘Wat knap dat jij dat kunt!’, ‘Jongens, moet je kijken!’, ‘Zullen we straks samen aan pappa en mamma vertellen dat je zelf je boterham hebt gesmeerd?’ Je ziet zo’n kind dan groeien. Ook vind ik het super dat we met de inrichting van onze groepsruimten kinderen echt faciliteren om dingen zelf te doen. Die lage tafels met stoeltjes zijn een bewuste keuze; peuters kunnen er zelf de broodmaaltijd aan eten. Daarnaast helpt het enorm dat speelgoed op ooghoogte wordt gepresenteerd. Dat stimuleert kinderen zelf hun spullen te pakken en weer op te bergen.
Of ik een tip heb voor ouders als het gaat het om het creëren van meer zelfvertrouwen en zelfstandigheid? Probeer soms wat meer op je handen te blijven zitten. Stel een vraag terug als kinderen willen weten hoe iets zit – ‘wat denk jij zelf?’. Oh, en doe de plastic drinkbekers de deur uit. Bij mij thuis staan er nu ook gewoon glazen op tafel.
Marieke de Wilde is pedagogisch coach bij Kober kinderopvang. Ze helpt collega’s de pedagogische visie van Kober in de praktijk te brengen. ‘Zelfvertrouwen en zelfstandigheid’ is een van de 6 principes van die visie. Heb je er vragen over? Stel ze via pedagogiek@kober.nl. Wil je weten hoe je er thuis invulling aan geeft? De pedagogisch medewerkers op de groep helpen je graag verder.